Mechanizmy obronne człowieka to psychologiczne strategie obronne, które stosujemy nieświadomie w celu radzenia sobie ze stresem, zagrożeniami czy też trudnymi emocjami. Ich celem jest utrzymanie psychicznej równowagi i ochrona przed negatywnymi bodźcami. Mechanizmy obronne mogą przybierać różne formy, w zależności od sytuacji i osobowości.

Do mechanizmów obronnych możemy zaliczyć:

Zaprzeczanie
Polega na odmowie przyjęcia rzeczywistości. Osoba zaprzeczająca może ignorować fakt, że coś się wydarzyło lub nie jest w stanie zaakceptować prawdy o sobie lub swoich sytuacjach życiowych.

Przemieszczenie
Polega na przeniesieniu emocji z jednego obiektu na drugi, zazwyczaj mniej niebezpieczny lub mniej stresujący. Na przykład, ktoś może wyładować złość na osobie trzeciej, zamiast na osobie, która jest prawdziwym powodem frustracji.

Projekcja
Polega na przypisywaniu własnych myśli, uczuć i motywacji innym osobom. Osoba stosująca ten mechanizm może np. oskarżać innych o to, czego sama doświadcza lub czego się boi.

Racjonalizacja
Polega na szukaniu usprawiedliwienia dla zachowań lub myśli, które w rzeczywistości mogą być nieakceptowalne lub szkodliwe. Na przykład, osoba może racjonalizować swoje picie alkoholu, twierdząc, że „przecież wszyscy to robią”.

Sublimacja
Polega na przekształceniu negatywnych impulsów w pozytywne, społecznie akceptowane działania. Przykładem może być przełożenie agresji na energię potrzebną do intensywnego treningu sportowego.

Regresja
Polega na cofaniu się do wcześniejszego, mniej dojrzałego etapu rozwoju w obliczu stresu. Na przykład, dorosła osoba może zareagować na silny stres poprzez zachowania charakterystyczne dla dzieciństwa, takie jak płacz czy unikanie odpowiedzialności.

Mechanizmy obronne mogą być przydatne w krótkim okresie czasie, pomagając przetrwać trudne sytuacje, ale mogą również szkodzić w dłuższej perspektywie. Mogą prowadzić do unikania rzeczywistości, problemów w relacjach z innymi ludźmi czy utrudniać proces samorozwoju i pracy nad sobą. Długotrwałe stosowanie mechanizmów obronnych może również prowadzić do pogorszenia zdrowia psychicznego, w tym do wystąpienia depresji czy lęków.